Διάφορες ερωτήσεις σχετικές με την πρόσληψη ασβεστίου με την διατροφή
1) Πόσο Ασβέστιο χρειάζεται ο οργανισμός μας καθημερινά για να καλύψει τις ανάγκες του;
Μέχρι πριν μερικά χρόνια, μετά από μελέτες που είχαν γίνει κύρια στις ΗΠΑ, πιστεύαμε ότι οι ανάγκες του οργανισμού σε Ασβέστιο, που έπρεπε να καλυφθούν καθημερινά από την τροφή, ήταν οι ίδιες σε όλες τις ανθρώπινες φυλές και σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γής. Νεότερες έρευνες όμως έδειξαν ότι οι ανάγκες διαφέρουν από φυλή σε φυλή, από χώρα σε χώρα και από άτομο σε άτομο. Στην Ταυλάνδη πχ οι ημερήσιες ανάγκες σε Ασβέστιο είναι 300 mg ενώ στην Ισλανδία φθάνουν μέχρι τα 1200 mg . Στις ΗΠΑ μέχρι πριν μερικά χρόνια ήταν 800 mg, αργότερα οι υπεύθυνοι φορείς τις ανέβασαν στα 1000 mg και τώρα συζητούν τα 1500 mg. Οπως φαίνεται λοιπόν το ποσόν του Ασβεστίου που πρέπει να λαμβάνουμε καθημερινά με την τροφή μας δεν είναι ξεκαθαρισμένο και θα πρέπει για μας τους Ελληνες, μια που δεν υπάρχουν οι κατάλληλες μελέτες , να το καθορίσουμε εμπειρικά . Πιστεύουμε λοιπόν ότι τα 1000 mg Ασβεστίου την ημέρα πρέπει να καλύπτουν τις περισσότερες περιπτώσεις στην πατρίδα μας .
Λίγο παραπάνω Ασβέστιο (1200-1500 mg) χρειάζονται τα παιδιά και οι έφηβοι που αναπτύσσουν τον σκελετό τους, οι ηλικιωμένοι που δεν μπορούν να το απορροφήσουν εύκολα και οι γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης και θηλασμού που το χρησιμοποιούν για τη δημιουργία του σκελετού του εμβρύου. Ολοι οι υπόλοιποι όπως πχ οι μεσήλικες άνδρες και οι φυσιολογικές γυναίκες πριν ή μετά την εμμηνόπαυση , που έχουν αναπτύξει πλήρως τον σκελετό τους και δεν παρουσιάζουν μεγάλες απώλειες, με 1000 mg Ασβεστίου την ημέρα καλύπτονται χωρίς προβλήματα.
Εχει συζητηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια εάν οι γυναίκες αμέσως μετά την εμμηνόπαυση χρειάζεται να λαμβάνουν προληπτικά μεγαλύτερα ποσά Ασβεστίου. Εμείς πιστεύουμε ότι η λύση στο συγκεκριμμένο πρόβλημα είναι απλή . Εάν μία γυναίκα έχει τελείως φυσιολογική οστική μάζα μετά από μία οστική μέτρηση (μέτρηση Οστεοπόρωσης σε ειδικά μηχανήματα), τότε η φυσιολογική ποσότητα Ασβεστίου των 1000 mg την ημέρα είναι αρκετή. Εάν όμως διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα στη μέτρηση της οστικής πυκνότητας τότε όχι μόνο χρειάζεται να αυξηθεί η ημερήσια χορήγηση Ασβεστίου αλλά πιθανόν να χρειασθεί και κάποια άλλη συμπληρωματική αντιοστεοπορωτική θεραπεία εκτός από το Ασβέστιο .
Τέλος νεότερες έρευνες έδειξαν ότι η άποψη ότι επειδή στην Ελλάδα έχουμε πολύ ήλιο, που βοηθά στη δημιουργία της βιταμίνης D, της βιταμίνης δηλαδή που αυξάνει την απορρόφηση του Ασβεστίου από το έντερο, δεν χρειαζόμαστε πολύ Ασβέστιο στη καθημερινή τροφή μας, είναι λανθασμένη. Πράγματι οι έρευνες έδειξαν ότι όχι μόνο δεν δημιουργείται επαρκής βιταμίνη D στον οργανισμό μας αλλά έχουμε και λιγότερη από τους βόρειους ευρωπαίους και τους Σκανδιναυούς, που ναι μεν δεν έχουν πολύ ήλιο αλλά επειδή το γνωρίζουν έχουν φροντίσει να ενισχύσουν τη διατροφή τους με περισσότερο Ασβέστιο και βιταμίνη D .
2) Αλλά από που θα πάρουμε το απαραίτητο Ασβέστιο που μας χρειάζεται καθημερινά;
Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι μια διατροφή που περιέχει 1 ποτήρι γάλα, 1 γιαούρτι και λίγο τυρί καλύπτει τις καθημερινές ανάγκες μας σε Ασβέστιο. Πράγματι εάν υπολογίσουμε πόσο Ασβέστιο περιέχεται σε αυτά τα τρόφιμα σε συνδυασμό με την υπόλοιπη διατροφή, θα δούμε ότι πλησιάζει τα 1000 mg . Ενα ποτήρι γάλα πλήρες, περιέχει γύρω στα 300 mg Ασβέστιο, ενώ ένα φρέσκο πλήρες γιαούρτι (150 mg) γύρω στα 300 mg Ασβέστιο. Εάν σε αυτά προσθέσουμε και τα 250 mg Ασβέστιο που παίρνουμε την ημέρα από τα υπόλοιπα τρόφιμα μιας φυσιολογικής διατροφής τότε φθανουμε τα 850 mg την ημέρα. Για να πλησιάσουμε όμως στα απαραίτητα 1000 mg Ασβέστιο την ημέρα χρειάζεται να προσθέσουμε ακόμη στη διατροφή μας και γύρω στα 30-50 mg κίτρινο τυρί. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι τα λευκά τυριά (όπως η φέτα) περιέχουν ελάχιστο Ασβέστιο. Αλλά τρόφιμα που περιέχουν πολύ ασβέστιο είναι οι παστές σαρδέλλες σε λάδι και οι ξηροί καρποί, κυρίως τα ξερά σύκα.Τα υπόλοιπα τρόφιμα που αναφέρονται σε διάφορους πίνακες ή δεν περιλαμβάνονται τις ελληνικές διατροφικές συνήθειες ή δεν περιέχουν τόσο Ασβέστιο ώστε να μπορούν να αντικαταστήσουν το γάλα, το γιαούρτι ή το κίτρινο τυρί.
Αυτή όμως που περιγράψαμε είναι η θεωρητική προσέγγιση στο θέμα. Αν ερευνήσουμε όμως τι συμβαίνει στην πραγματικότητα τότε θα δούμε ότι τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Πράγματι εάν σκεφθούμε ότι τα ποσά αυτά του Ασβεστίου που συζητάμε θα πρέπει να τα λαμβάνει κάθε άτομο καθημερινά για όλη τη ζωή του, εύκολα θα αναρωτηθούμε πόσα άτομα είναι δυνατόν να ακολουθήσουν πιστά αυτές τις διατροφικές συνήθειες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι πολύ λίγα μπορούν να ακολουθήσουν συστηματικά το συγκεκριμμένο πρόγραμμα !!! Πράγματι μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες που έγιναν σε διάφορα κράτη όπως πχ στις ΗΠΑ έδειξαν ότι ο μέσος όρος ημερήσιας πρόσληψης ασβεστίου στις γυναίκες μέσης και μεγάλης ηλικίας ήταν 550 mg αντί για 850 mg και στη Γαλλία μόνο στο 30% των γυναικών η ποσότητα ασβεστίου που περιείχε η διατροφή τους κάλυπτε τις καθημερινές ανάγκες τους. Τα αίτια είναι πολλά,
3) Τι κάνουμε με τα άτομα που έχουν ευαισθησία στο γάλα;
Αυτή η κατάσταση ονομάζεται δυσανεξία στη λακτόζη και είναι αρκετά συνηθισμένη στους Μεσογειακούς λαούς. Οταν δηλαδή πιούν γάλα παρουσιάζουν φούσκωμα στην κοιλιά , κοιλιακούς πόνους, τάση προς έμετο και διάρροιες. Τα άτομα αυτά από μικρή ηλικία δύσκολα πείθονται να πιούν γάλα παρά την πίεση της οικογενείας τους.
Εάν οι γονείς εντοπίσουν το πρόβλημα μπορεί να το λύσουν, δίνοντας στη θέση του γάλακτος, γιαούρτι ή τυρί το οποίο δεν προκαλεί ανάλογα προβλήματα. Θα πρέπει όμως τότε το παιδί να τρώει 2 με 3 γιαούρτια την ημέρα και άφθονο κίτρινο τυρί (τα κίτρινα τυριά σαν π.χ. την γραβιέρα περιέχουν ελάχιστη λακτόζη). Τα ποσά αυτά είναι αναγκαία διότι όπως είπαμε τα παιδιά στην ανάπτυξη χρειάζονται περισσότερο από 1200 mg ασβέστιο την ημέρα.
4) Τι κάνουμε με τα παχύσαρκα άτομα;
Τα γαλακτερά που όλοι γνωρίζουμε περιέχουν αρκετές θερμίδες. Ενα ποτήρι γάλα περιέχει γύρω στις 200 θερμίδες, ένα γιαούρτι γύρω στις 250 θερμίδες και τα κίτρινα τυριά, ανάλογα φυσικά με το τυρί, στα 100 γραμμάρια περιέχουν από 300 έως 400 θερμίδες. Φυσικά εδώ και αρκετά χρόνια κυκλοφορούν στην αγορά γαλακτερά, κυρίως γάλα και γιαούρτι, με λιγότερες ή με καθόλου θερμίδες που περιέχουν όμως το ίδιο ποσό Ασβεστίου. Ενα άτομο που επιμένει να καλύπτει τις καθημερινές ανάγκες του σε Ασβέστιο από τη διατροφή θα πρέπει να στραφεί προς το άπαχο γάλα ή γιαούρτι σχεδόν αποκλειστικά, διότι τα μεν άπαχα άσπρα τυριά έχουν ελάχιστο Ασβέστιο, τα δε άλλα τρόφιμα που περιέχουν επαρκές Ασβέστιο, όπως οι ξηροί καρποί (ιδίως τα αμύγδαλα και τα φουντούκια) ή οι παστές σαρδέλλες σε λάδι ή ακόμη και ο παστός μπακαλιάρος περιέχουν και αρκετές θερμίδες. Πιστεύουμε ότι η καθημερινή διατροφή με πολύ γάλα ή πολλά γιαούρτια πρακτικά δεν είναι εφικτή για μεγάλο χρονικό διάστημα .
5) Τι κάνουμε με τα άτομα έχουν πρόβλημα χοληστερίνης.
Οσο περνούν τα χρόνια και αυξάνεται η ηλικία το θερμιδικό πρόβλημα γίνεται εντονότερο διότι η παχυσαρκία είναι συχνότερη αλλά παράλληλα προστίθεται και το πρόβλημα της χοληστερίνης. Το άτομο είναι υποχρεωμένο να περιορίσει τις θερμίδες της διατροφής του αλλά και το ποσό της χοληστερίνης που λαμβάνει για να προστατευθεί από καρδιακά ή άλλα αγγειακά νοσήματα. Εάν μέχρι τότε μπορούσε να τρώει κίτρινα τυριά για να λαμβάνει το απαραίτητο Ασβέστιο τώρα δεν μπορεί. Η δίαιτα του όσον αφορά το Ασβέστιο περιορίζεται πάλι στο άπαχο γάλα ή γιαούρτι. Είναι όμως πρακτικά εφαρμόσιμο να διατρέφεται συνεχώς για πολλά χρόνια με τόσο μεγάλες ποσότητες γάλακτος ή γιαουρτιού;;
Πολλά άτομα πιστεύουν ότι μπορούν! Αυτά τα άτομα θα πρέπει να ενημερωθούν για δύο βασικά προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν: 1) Την πραγματική ποσότητα Ασβεστίου που περιέχεται στα διάφορα γαλακτερά. Δηλαδή καλόν είναι όταν αγοράζουν προιόντα γάλακτος (γάλα, γιαούρτι, τυρί) να ελέγχουν την σχετική ετικέττα που υπάρχει στη συσκευασία, για να δουν πόσο πράγματι Ασβέστιο περιέχεται. Τις περισσότερες φορές θα δουν με έκπληξη ότι ελάχιστα από αυτά γράφουν το ποσόν του Ασβεστίου που περιέχουν ενώ αντίθετα αναφέρουν με λεπτομέρειες τις θερμίδες και τα άλλα συστατικά τους (λίπη, υδατάνθρακες κλπ). Μην ξεχνάμε όμως ότι τα ποσά του Ασβεστίου που αναφέρονται στα βιβλία ότι περιέχονται στα διάφορα γαλακτερά, έχουν μετρηθεί σε ιδανικά γαλακτερά και ότι πολλά από τα γαλακτερά του εμπορίου δεν είναι ιδανικά !!! και 2) Να υπολογίσουν το πραγματικό κόστος μιας καθημερινής αποκλειστικής δίαιτας με γαλακτερά. Διότι το πρόβλημα της κάλυψης του Ασβεστίου δεν είναι παροδικό, αφορά όλη τη ζωή.
6) Εάν υπάρχουν προβλήματα στη κάλυψη των αναγκών μας σε Ασβέστιο από τη διατροφή τί πρέπει να κάνουμε ;
Τα προβλήματα που μόλις αναφέραμε μπορεί να λυθούν εύκολα , αρκεί κάθε άτομο να συνδυάζει τη διατροφή του με ενίσχυση Ασβεστίου από τα συμπληρώματα διατροφής ή πιο απλά από τα χάπια που περιέχουν Ασβέστιο.
Πράγματι τα χάπια του Ασβεστίου έχουν ορισμένα πολύ χρήσιμα πλεονεκτήματα :
1) Περιέχουν καθορισμένο ποσό Ασβεστίου σε mg σε κάθε χάπι, μετρημένο με αυστηρές φαρμακευτικές μεθόδους. Επομένως εύκολα κάθε άτομο σε όποια ηλικία και να είναι μπορεί να ενισχύσει τη διατροφή του όσο του χρειάζεται έτσι ώστε να επιτύχει την ιδανική ημερήσια προσληψη Ασβεστίου.
2) Δεν περιέχουν θερμίδες! Πλεονέκτημα πολύ χρήσιμο για όλες τις γυναίκες που ασχολούνται με την σιλουέτα τους. Με τα χάπια του Ασβεστίου καλύπτουν μια βασική και απαραίτητη ανάγκη του οργανισμού τους χωρίς να φοβούνται μην παχύνουν.
3) Δεν περιέχουν χοληστερίνη ! Πλεονέκτημα πάρα πολύ χρήσιμο σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση αλλά και σε ηλικιωμένους, όπου η υψηλή χοληστερίνη στο αίμα τους αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα στην υγεία τους. Ο συνδυασμός υγειινής διατροφής και χαπιών Ασβεστίου καλύπτει τις ανάγκες τους χωρίς να προκαλεί προβλήματα.
4) Στα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη, η χορήγηση χαπιών Ασβεστίου συχνά αποτελεί την μόνη λύση !!
5) Ο συνδυασμός λογικής διατροφής με γαλακτερά και χαπιών Aσβεστίου, μειώνει σημαντικά το καθημερινό οικονομικό κόστος. Τα χάπια του Ασβεστίου είναι κατά πολύ φθηνότερα από πολλά γαλακτερά και δίδουν και πολύ μεγαλύτερο ποσό ασβεστίου.
Γιαυτούς τους απλούς και εύκολα κατανοητούς λόγους τό δίλημμα που προβάλεται από πολλούς " Ασβέστιο από χάπια ή Ασβέστιο από γαλακτερά " δεν υπάρχει. Η απλή λύση είναι ότι για να επιτύχυμε την καλύτερη δυνατή κάλυψη των καθημερινών αναγκών μας σε Ασβέστιο ο συνδυασμός μιας υγιεινής μικτής διατροφής μαζί με την κατάλληλη ποσότητα του Ασβεστίου από τα χάπια που κυκλοφορούν είναι ο καλύτερη δυνατή λύση.
8) Μήπως υπάρχουν κάποιες τροφές που εμποδίζουν την απορρόφηση του Ασβεστίου που λαμβάνουμε ;
Πράγματι υπάρχουν κάποιες τροφές που πρέπει να αποφεύγουμε διότι όχι μόνο δεν περιέχουν επαρκές Ασβέστιο αλλά και γιατί είτε εμποδίζουν την απορρόφησή του από το έντερο, είτε αυξάνουν την αποβολή του από τα ούρα.
Οι δίαιτες π.χ. που περιέχουν σε μεγάλη ποσότητα φυτικές ίνες που χρησιμοποιούνται συνήθως από τις γυναίκες είτε για αδυνάτισμα, είτε για την αντιμετώπιση της χρόνιας δυσκοιλιότητας, έχουν τη δυνατότητα να δημιουργούν συμπλέγματα μαζί με το Ασβέστιο των τροφών και να εμποδίζουν έτσι την απορρόφηση του από το έντερο
Ακόμη η παρατεταμένη και χρόνια χορτοφαγία με χορταρικά που περιέχουν οξαλικά άλατα (όπως π.χ. το σπανάκι) ή η μεγάλη κατανάλωση ποτών που περιέχουν φωσφορικά άλατα, όπως τα διάφορα αναψυκτικά (Coca Cola κ.λπ) έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση της απορρόφησης του Aσβεστίου που περιέχουν οι υπόλοιπες τροφές από το έντερο..
Αλλες πάλι τροφές αυξάνουν την αποβολή του Aσβεστίου από τα ούρα.
Στα ούρα των ατόμων που τρώγουν καθημερινά μεγάλες ποσότητες πρωτεινών και ιδιαίτερα ερυθρό κρέας, υπάρχουν ουσίες που συνδέονται με το Aσβέστιο και το παρασύρουν αποβάλοντας το από τον οργανισμό. Δηλαδή ότι κερδίζουμε σε ποσότητα Aσβεστίου από τις άλλες τροφές το χάνουμε από τα ούρα όταν τρώμε μεγάλες ποσότητες κρέατος καθημερινά που επιπλέον περιέχουν και ελάχιστο Aσβέστιο.
Το ίδιο δυσάρεστο αποτέλεσμα έχουμε και όταν πίνουμε πολλούς καφέδες κάθε ημέρα. Ο καφές είναι γνωστό ότι προκαλεί πολυουρία και μαζί με τα πολλά ούρα αποβάλλεται και πολύ Aσβέστιο .
Το πολύ αλάτι στη διατροφή έχει και αυτό σαν αποτέλεσμα να αποβάλλεται το πολύτιμο Aσβέστιο του οργανισμού μας στα ούρα. Η υπερκατανάλωση αλμυρής τηγανητής πατάτας (τσίπς) συνήθως από παιδιά έχει διπλό αρνητικό αποτέλεσμα διότι και το αλάτι που περιέχει βοηθά την αποβολή του Aσβεστίου και η ίδια η πατάτα είναι τροφή που περιέχει ελάχιστο Aσβέστιο ( Αλλά διαβάστε στη συνέχεια στο κεφάλαιο Νάτριο,και τι βρήκαν οι επιστήμονες για το αλάτι).
Τέλος και η υπερκατανάλωση αλκοολούχων ποτών που δεν αφορά πλέον στη χώρα μας μόνο τους άνδρες αλλά είναι μία μόδα που έχει επεκταθεί και στις γυναίκες και στους εφήβους, έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει αρνητικά τόσο την απορρόφηση του Aσβεστίου από το έντερο όσο και την αποβολή του στα ούρα .
Συμπερασματικά θα μπορούσε να πεί κανείς ότι θα πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν έχει μόνο σημασία πόσο Aσβέστιο λαμβάνουμε με την τροφή μας κάθε ημέρα αλλά και με τις άλλες τροφές το συνδυάζουμε ώστε το Aσβέστιο αυτό να προσλαμβάνεται σωστά από τον οργανισμό μας και να μην χάνεται στα ούρα μας , πριν ακόμη χρησιμοποιηθεί .
5) Μήπως υπάρχουν κάποια φάρμακα που πρέπει να προσέχουμε όταν τα λαμβάνουμε μαζί με το Aσβέστιο ;
Συνήθως όταν τρώμε γαλακτερά ή παίρνουμε κάποιο χάπι που περιέχει Aσβέστιο , δεν σκεφτώμαστε σχεδόν ποτέ ότι ίσως αυτό να επηρρεάζει την δραστικότητα άλλων φαρμάκων που λαμβάνουμε ταυτόχρονα για διαφορετικές αλλά ίσως σοβαρές παθήσεις. Τα παραδείγματα είναι αρκετά.
Οι γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία με σίδηρο, επειδή παρουσιάζουν κάποια αναιμία, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα πρέπει να λαμβάνουν ποτέ τα χάπια ή το σιρόπι που περιέχει τον σίδηρο μαζί με γαλακτερά ή με τα χάπια του Aσβεστίου. Η ταυτόχρονη λήψη των δύο αυτών ουσιών έχει σαν αποτέλεσμα να μην απορροφάται από το έντερο καμμιά από αυτές. Για να λυθεί το πρόβλημα θα πρέπει το σίδηρο να το λαμβάνουν το πρωί ή το μεσημέρι και το Ασβέστιο το βράδυ.
Πιο σοβαρό πρόβλημα θα δημιουργηθεί σε άτομα που πάσχουν από κάποια σοβαρή μικροβιακή λοίμωξη και λαμβάνουν αντιβιοτικά της ομάδας των τετρακυκλινών για την καταπολέμησή της. Οταν τα αντιβιοτικά αυτά λαμβάνονται μαζί με γάλα ή γιαούρτι ή άλλα γαλακτερά τότε μειώνεται τόσο η απορρόφησή τους από το έντερο που είναι αδύνατον να καταπολεμήσουν τα μικρόβια με αποτέλεσμα την επιδείνωση της κατάστασης. Το θέμα είναι ιδιαίτερα σοβαρό όταν το άτομο πάσχει από σοβαρή λοίμωξη που αντιμετωπίζεται μόνο με τις τετρακυκλίνες .Για να λυθεί το πρόβλημα θα πρέπει τα αντιβιοτικά αυτά να λαμβάνονται με σκέτο νερό και τα γαλακτερά, εάν είναι απαραίτητα για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, τουλάχιστον 3 ώρες μετά.
Ακόμη σοβαρό πρόβλημα υπάρχει και σε μερικά άτομα που λαμβάνουν θεραπεία για Οστεοπόρωση με φάρμακα της οικογένειας των διφωσφονικών (αλενδρονάτη, ριζεδρονάτη κ.α.). Τα φάρμακα αυτά για να δράσουν αποτελεσματικά και να σταματήσουν την φθορά των οστών αλλά και να δημιουργήσουν νέο οστούν χρειάζεται να συνδυασθούν με Ασβέστιο και βιταμίνη D. Εάν όμως τα λάβoυμε μαζί με γαλακτερά ή χάπια ασβεστίου τότε ενώνονται με αυτά και δεν απορροφούνται από το έντερο . Ο ασθενής δηλαδή που πάσχει από Οστεοπόρωση και χρησιμοποιεί αυτά τα φάρμακα είναι σαν να μην λαμβάνει θεραπεία. Επομένως για να είναι αποτελεσματική η θεραπεία μας πρέπει η λήψη των διφωσφονικών να γίνεται μόνο με νερό της βρύσης και το αναγκαίο Ασβέστιο ή τα γαλακτερά να λαμβάνονται 4 με 5 ώρες μετά.
Προσοχή χρειάζεται ακόμη και στα άτομα που λαμβάνουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα κορτιζόνη για τη θεραπεία σοβαρών ρευματικών, πνευμονικών ή δερματικών παθήσεων. Είναι γνωστό ότι η κορτιζόνη εμποδίζει την απορρόφηση του Ασβεστίου από το έντερο, γιαυτό και στα άτομα αυτά η χορήγηση μεγαλύτερων ποσών Ασβεστίου καθημερινά είναι απαραίτητη για την προστασία των οστών τους
.
Τέλος άτομα που πασχουν από υπέρταση ή/και καρδιακές παθήσεις και λαμβάνουν τις ειδικές γι αυτές τις παθήσεις θεραπευτικές αγωγές καλόν είναι να μην λαμβάνουν τα φάρμακα αυτά ταυτόχρονα με το Ασβέστιο ούτε να υπερβάλλουν στο ποσό του Ασβεστίου που λαμβάνουν κάθε ημέρα
6. Ασβεστιο και Υπερήλικες
Είναι γνωστό ότι από την ηλικία των 40 ετών παρατηρείται μια βαθμιαία μείωση της οστικής μάζας τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Ο λόγος δεν είναι γνωστός αλλά τα ευρήματα δείχνουν ότι κατά την διάρκεια της οστικής αναδόμησης ενώ η φάση της οστεόλυσης είναι φυσιολογική, η φάση της οστεοπαραγωγής υπολείπεται ελαφρώς με συνέπεια να δημιουργείται βραδέως αλλά συνεχώς ένα προοδευτικώς αυξανόμενο έλλειμμα οστικής μάζας που μετά απο αρκετά χρόνια θα οδηγήσει στην δημιουργία Οστεοπόρωσης. Οσο περνά η ηλικία προστίθεται και ένας άλλος επιβαρυντικός παράγοντας. Η γήρανση των επιθηλιακών κυττάρων του εντέρου έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση της απορρόφησης του Ασβεστίου των τροφών. Η βραδέως εξελισσόμενη υπασβεστιαιμία που θα προκύψει θα προκαλέσει αύξηση της έκκρισης Παραθορμόνης η οποία αρχικά θα δράσει στα νεφρά αυξάνοντας την επαναρρόφηση Ασβεστίου και στα οστά αυξάνοντας την οστεόλυση και σε δεύτερη φάση δρώντας πάλι στα νεφρά θα αυξήσει την παραγωγή της βιταμίνης D για να αυξηθεί η απορρόφηση του Ασβεστίου από το έντερο. Δυστυχώς όμως στα ηλικιωμένα άτομα τα νεφρά υπολειτουργούν οπότε και η επαναρρόφηση του Ασβεστίου των ούρων δεν ειναι αποδοτική αλλά και η παραγωγή της βιταμίνης D είναι ελλειμματική. Ετσι ο δευτεροπαθής Υπερπαραθυρεοειδισμός θα προμηθευθεί το αναγκαίο Ασβέστιο μόνο από τα οστά αυξάνοντας την οστεόλυση και επιδεινώνοντας την υπάρχουσα Οστεοπόρωση. Ο μόνος τρόπος λοιπόν θεραπείας είναι η χορήγηση καταρχήν Ασβεστίου και βιταμίνης D και μετά οποιασδήποτε άλλης συμπληρωματικής αγωγής. Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η χορήγηση Ασβεστίου μαζί με βιταμίνη D αποτελεί θεραπεία εκλογής για την γεροντική ηλικία
Μία από τις πιό γνωστές μελέτες της δράσης του συνδυασμού Aσβεστίου και βιταμίνης D3 στην γεροντική Οστεοπόρωση είναι αυτή των Chapuy και Meunier (Meunier P.J.,et al., Am.J.Med.1993;95:75S-78S). Πρόκειται για μία διπλή τυφλή ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο πολυκεντρική μελέτη που αφορούσε 3270 γυναίκες μέσης ηλικίας 84 ετων που ζούσαν σε γηροκομεία. Περίπου όλες οι γυναίκες παρουσίαζαν χαμηλά επίπεδα 25(ΟΗ)D3 στο αίμα τους, δείγμα ότι έπασχαν από υποβιταμίνωση D. Η χορήγηση σε αυτές 800 μονάδων (20μg) βιταμίνης D3 και 1200 mg Aσβεστίου την ημέρα για 3 χρόνια, προκάλεσε μείωση των καταγμάτων τους πρώτους μεν 18 μήνες κατά 32% (περιφερικά κατάγματα) και 43% (κατάγματα του ισχίου), στο τέλος δε της θεραπείας κατά 17% και 23% αντίστοιχα, συγκριτικά με τους μάρτυρες (δεν μετρήθηκαν τα σπονδυλικά κατάγματα).
Αντίθετα μία μελέτη του Lips και συν. με περίπου τον ίδιο σχεδιασμό αλλά με δόση 400 μονάδες (10μg) βιταμίνη D3 την ημέρα και χωρίς ενίσχυση με Ασβέστιο παρά την μικρή άνοδο της οστικής πυκνότητας στην περιοχή του Ισχίου δεν αποκάλυψε ιδιαίτερες διαφορές στην μείωση των καταγμάτων. Οι ασθενείς της μελέτης αυτής κατά 60% μόνο ήταν ιδρυματικοί (Lips P., et al. J Bone Min.Res.1994 ;9 (Suppl):S 148,Abstract 112). Επομένως η ενίσχυση της θεραπείας με Ασβέστιο είναι απαραίτητη.
Την προστατευτική επίδραση του συνδυασμού 1000mg Ασβεστίου και 800 μονάδων βιταμίνης D την ημέρα στην συχνότητα των καταγμάτων του Ισχίου απέδειξε η ομάδα του Ηolbrook και συν., όπου ευρέθη ότι η χορήγηση Ασβεστίου πάνω από 760mg την ημέρα για 10 χρόνια μειώνει τον κίνδυνο κατάγματος του Iσχίου κατά 60% (Holbrook T.L.,et al., Lancet 1988;1046-1049).
Συμπερασματικά θα μπορούσε να πεί κανείς ότι τόσο το αποτέλεσμα όσο και οι παρενέργειες της θεραπείας εξαρτώνται από το βαθμό υποβιταμίνωσης ή έλλειψης Ασβεστίου από τις τροφές, όταν αυτά είναι σημαντικά μειωμένα, η αναπλήρωσή τους έχει θεαματικά αποτελέσματα. Αυτός είναι ίσως και ο λόγος που η θεραπεία συνδυασμού βιταμίνης D και επαρκών ποσών Ασβεστίου στην Ιαπωνία έχει τόσο θετικά αποτελέσματα, διότι είναι γνωστό ότι η μέση ημερήσια λήψη Ασβεστίου στους Ιάπωνες είναι 300 mg ενώ στους Ευρωπαίους 600 mg.