Οστικές μεταστάσεις. Νέα δεδομένα!
Σ. Δικαίου, Ρευματολόγος, (stavrouladikeou@windowslive.com).
Τα καρκινικά κύτταρα που μεταναστεύουν στα οστά αποκτούν ένα μοναδικό χαρακτηριστικό : Αρχίζουν να εκφράζουν την πρωτείνη cathepsin K. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Freiburg και το BIOSS Centre for Biological Signalling Studies έδωσαν απάντηση στο ερώτημα γιατί είναι σημαντικό για τα μεταναστευτικά-μεταστατικά κύτταρα να παράγουν αυτή την πρωτεΐνη. Ανακάλυψαν λοιπόν ότι η cathepsin K ενεργοποιεί μία άλλη πρωτεΐνη, η οποία βοηθά τα καρκινικά κύτταρα να αλλάξουν το μικροπεριβάλλον τους έτσι ώστε να αναπτυχθούν σε όγκους. Οι ερευνητές αυτοί δημοσίευσαν τα ευρήματα τους στο open access journal BMC Research Notes 29/07/2015.
Εάν ένας όγκος δημιουργήσει μεταστάσεις, η επιβίωση των ασθενών μειώνεται σημαντικά. Τα καρκινικά κύτταρα που φεύγουν από τον πρωτοπαθή όγκο, “ταξιδεύουν” στο σώμα, εγκαθίστανται σε απομακρυσμένα όργανα όπως οι πνεύμονες και τα οστά και αρχίζουν να εκφράζουν την cathepsin K. Η cathepsin K πρωταρχικά βρίσκεται μόνο στα οστά και εκκρίνεται από τους οστεοκλάστες. Αυτά τα κύτταρα απορροφούν οστίτη ιστό για να διατηρήσουν, επισκευάσουν και ανακατασκευάσουν το οστό. Το γιατί είναι σημαντικό για τα μεταστατικά καρκινικά κύτταρα να παράγουν cathepsin K παραμένει άγνωστο.
Οι ερευνητές αυτής της μελέτης βρήκαν ότι η παραγωγή cathepsin K από τα μεταστατικά καρκινικά κύτταρα ίσως προάγει την ικανότητα τους να επιβιώσουν στο περιβάλλον των οστών. Σε κυτταροκαλλιέργειες η cathepsin K ενεργοποίησε την matrixmetalloprotease-9 (MMP-9), έναν από τους σημαντικότερους ρυθμιστές για την ανάπτυξη του όγκου. Η MMP-9 μπορεί να ανασκάψει την οστική θεμέλιο ουσία και ως εκ τούτου επιτρέπει στα μεταστατικά καρκινικά κύτταρα να προσαρμοστούν και να επιβιώσουν στο νέο τους περιβάλλον. Επίσης η MMP-9 ενεργοποιεί διάφορους παράγοντες που χρειάζονται για την νεοαγγειογένεση, που είναι απαραίτητη για την μεταφορά θρεπτικών ουσιών στα κύτταρα του όγκου. Ως εκ τούτου όταν τα καρκινικά κύτταρα φτάσουν στα οστά, έχουν πολλά εργαλεία έτσι ώστε να αλλάξουν το μικροπεριβάλλον τους και να σχηματίσουν όγκους.
Βεβαίως απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για να δει κανείς την αλληλεπίδραση μεταξύ cathepsin K και MMP-9 in vivo και πώς αυτή η αλληλεπίδραση συμβάλλει στην επιθετικότητα του όγκου και στις μεταστάσεις. Η ανακάλυψη αυτού του μονοπατιού της νέας πρωτεάσης πρέπει να διερευνηθεί γιατί μπορεί να είναι ένας θεραπευτικός στόχος στο μέλλον.
Πηγή: Matrix-metalloproteinase-9 is cleaved and activated by Cathepsin K, Jon Christensen and V Prasad Shastri, BMC Research Notes, doi: 10.1186/s13104-015-1284-8, published 29 July 2015