Υπερασβεστιουρία είναι η αποβολή πάνω από 250 mg ασβεστίου στις γυναίκες και 300 mg ασβεστίου την ημέρα, στους άνδρες σε φυσιολογική δίαιτα.
Η υπερασβεστιουρία συμβαίνει στο 5-10% του πληθυσμού. Είναι το συχνότερο αίτιο νεφρικών οξαλικών λίθων. Αλλά αίτια νεφρικών λίθων είναι η υπεροξαλουρία, η υπερουριχαιμία-ουρικουρία, η μείωση των ούρων και η υπερκιτρουρία. Η ιδιοπαθής υπερασβεστιουρία είναι γενετική νόσος και προσβάλλει το 50% των συγγενών πρώτου βαθμού. Τα γονίδια που την δημιουργούν δεν έχουν ακόμη προσδιορισθεί. Προκαλεί σχεδόν πάντα οστεοπενία ή/και οστεοπόρωση. Η διάγνωσή της μπαίνει εξ αποκλεισμού όλων των άλλων αιτίων που προκαλούν υπερασβεστιουρία (βλέπε ενότητα Ασβέστιο -Ομοιοστασία ασβεστίου στον οργανισμό).
Η παθοφυσιολογία της νόσου είναι ιδιαίτερα περίπλοκη και αφορά διαταραχές της απορρόφησης του ασβεστίου από το έντερο (αύξηση της απορρόφησης), της αποβολής του ασβεστίου από τα ούρα (μείωση της επαναρρόφησης) , αλλά και διαταραχές της ασβεστοποίησης των οστών (απώλεια του ασβεστίου από τα οστά). Εχουν περιγραφεί ακόμη και διαταραχές της βιταμίνης D, τόσο στον μεταβολισμό της, όσο στην ευαισθησία των διαφόρων κυτάρων σε αυτήν.
Με μοριακές τεχνικές έχει διαπιστωθεί σε αρκετές περιπτώσεις (>60 πολυμορφισμούς) απορρύθμιση του υποδοχέα του ασβεστίου (του άξονα Claudin-14) που δίδει υπασβετιαιμική υπερασβεστιουρία που μεταδίδεται με αυτόσωμο επικρατούντα τρόπο.
Θεραπεία
Διαιτητική αγωγή.
1) Μείωση της πρόσληψης Ασβεστίου στα 600/800 mg την ημέρα. Απαγορεύεται η περαιτέρω μείωση.
2) Μείωση των οξαλικών αλάτων (διακοπή των ξηρών καρπών, της σοκολάτας, του καφέ, του σπανακιού και των άλλων χορταρικών).
3) Μείωση των πρωτεϊνών ιδιαίτερα των ζωϊκών.
4) Μείωση του αλατιού.
5) Μείωση των τροφών με ίνες.
6) Μείωση του οινοπνεύματος
7) Αύξηση των υγρών μέχρι να επιτευχθούν 2 λίτρα περίπου ούρων την ημέρα.
Φαρμακευτική αγωγή
1) Διουρητικά (Θειαζίδες, Ινδαπαμίνη, αμιλορίδη)
2) Ορθοφωσφορικά – Ουδέτερος φώσφορος
3) Διφωσφονικά – Αλενδρονάτη
4) Ουσίες που δεσμεύουν το Ασβέστιο από το έντερο, σε σπάνιες περιπτώσεις.